Od dwóch tygodni trwa nowa wojna na Kaukazie. O co walczą Armenia i Azerbejdżan? Co to jest Górski Karabach? Jak się podróżuje po nieuznawanym państwie? I przede wszystkim, po co?
Zapraszamy na nowy odcinek podcastu, w którym rozmawiamy o wielkiej polityce i dużych tragediach.
Dawno, dawno temu, za siedmioma rzekami, siedmioma górami…
A nie.
Wprawdzie w Karabachu byłem dawno, ale są jeszcze tacy starzy górale, którzy to pamiętają. Górale, jak to górale – żyją za górami w kraju z górami w nazwie.
A nie.
Bo to nie kraj.
Ale jak to nie kraj, skoro ma armię, ministrów, prezydenta i nawet wystawia wizy?
No dobrze, więc może jest to kraj, ale nieuznawany.
Tak naprawdę leży jeszcze dalej niż za siedmioma rzekami, za górami też – w tym najważniejszymi, czyli pasmem Wielkiego Kaukazu, co znaczyłoby że nie jest już w Europie. Ale to by też znaczyło, że dość bliskie nam kulturowo Armenia i Gruzja leżą już w Azji, razem z odległymi Iranami, Turkmenistanami i Bangladeszem. A wtedy nasze kluby piłkarskie zupełnie bezsensownie dostawałyby łupnia od drużyn, które powinny grać w rozgrywkach azjatyckich. Przyjęło się więc uważać, że Kaukaz i zakaukazie to wciąż Europa.
Mamy więc w Europie 4 państwa nieuznawane, które są nieślubnymi dziećmi przewracającego się od prawie 30 lat w grobie Związku Radzieckiego. Wszystkie powstały w wyniku wojen, z których pierwszą, największą i najbardziej krwawą był właśnie konflikt o Karabach. O co w nim chodziło staramy się wyłuszczyć w podkaście, tymczasem zapraszam na fotograficzną wędrówkę po Arcachu, jak Ormianie nazywają ten teren. Zdjęcia są dobrane tendencyjnie, bo przedstawiają ruiny, a przecież w Karabachu są normalne miasta, domy, szkoły. Ale dziś rozmawiamy o nowej wojnie, a tak właśnie wyglądają skutki wojny.
O czym rozmawialiśmy w tym odcinku podcastu?
00:00 Wstęp
01:17 Co takiego zdarzyło się w ciągu ostatnich dwóch tygodni na Kaukazie?
03:42 Czym jest Republika Górskiego Karabachu?
06:39 Jak się zaczął konflikt w Górskim Karabachu?
09:09 Czy wojna o Górski Karabach jest wojną na tle religijnym?
10:27 Jakie znaczenie ma początek XX w. w konflikcie o Karabach?
12:14 Co zdarzyło się w latach 80’ do dziś w Górskim Karabachu?
14:20 O co chodziło i jak wyglądała wojna 1992-1994 w Górskim Karabachu?
18:49 Co zdarzyło się od lat 90’ do dziś w Górskim Karabachu?
20:20 Diaspora ormiańska na świecie
22:22 Jak podróżuje się po nieuznawanych republikach?
24:50 Po co jechać do Górskiego Karabachu?
27:55 Wstrząsające miejsce naznaczone wojną – Agdam
30:55 Co wspólnego z wojną w Karabachu ma Syria?
33:54 Czy w Górnym Karabachu mamy do czynienia z wojną proxy?
36:54 Czy tym razem Azerbejdżan ostatecznie rozwiąże sprawę Górskiego Karabachu?
40:17 Zakończenie
